Przyjęty przez Radę Ministrów projekt ustawy zmieniający obowiązujące zasad przyznawania renty socjalnej wynikł z zalecenia Trybunału Konstytucyjnego, który 25 czerwca 2013 r. podważył dotychczasowe przepisy. Zdaniem sędziów uzależnienie przyznania i wypłacania renty od wymogu przebywania w Polsce jest niezgodne z konstytucją. Dotychczasowe przepisy odbierają bowiem prawo do renty osobom opuszczającym Polskę bez względu na cel wyjazdu.

Odpowiedzią na wyrok TK jest projekt, który ma przywrócić prawo do renty socjalnej Polakom przebywającym czasowo za granicami kraju. Ma ono przysługiwać także cudzoziemcom mieszkającym w Polsce na podstawie zezwolenia na pobyt stały, na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej oraz na pobyt czasowy, a także osobom o statusie uchodźcy oraz ochrony uzupełniającej. Oprócz tego prawo do renty socjalnej otrzymają cudzoziemcy posiadający kartę pobytu z adnotacją „dostęp do rynku pracy” i obywatele państw członkowskich UE, państw EFTA, stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej oraz członkowie ich rodzin zamieszkujący w Polsce.

Zgodnie z przepisami obywatele polscy w wymienionych sytuacjach będą mogli otrzymywać rentę nawet jeśli zdecydują się na czasowy wyjazd z kraju. Prawo do świadczenia będzie natomiast podlegać zawieszeniu, jeśli osoba będzie za granicą otrzymywała przychody. Jeśli przychody będą pochodziły z państw, z którymi Polska zawarła umowę międzynarodową dotyczącą ubezpieczeń społecznych, przy rozliczaniu renty pod uwagę brany będzie faktycznie osiągnięty, udokumentowany przychód. W przypadku państw, z którymi nie wiąże polski żadna umowa, rozliczenie renty będzie zależne od przychodu osiąganego z tytułu zatrudnienia zadeklarowanego przez świadczeniobiorcę w wysokości nie niższej, niż najniższe wynagrodzenie w Polsce.

Źródło: IAR