Konkurencja
się zaostrza, do skrzynek mailowych firm trafia setki CV. Zdarza się
niestety, że trudną sytuację aplikantów wykorzystują
pracodawcy, modyfikując zawierane umowy w sposób niezgodny z
prawem. Co w sytuacji, kiedy twoja umowa o pracę zawiera klauzule
niedozwolone?
Według
art. 18 § 1 Kodeksu
pracy
postanowienia dotyczące umów o pracę nie mogą być mniej
korzystne niż przepisy prawa pracy. W praktyce oznacza to, że
zapisy umowy, które są mniej korzystne niż przewidują
przepisy, są w świetle prawa nieważne i w ich miejsce stosuje się
odpowiednie przepisy prawa pracy.
Jakie
niedozwolone przepisy można najczęściej spotkać? Trudno tu mówić
o jakimś rankingu, jednak warto aby pracownicy wiedzieli na jakie
zapisy powinni być wyczuleni. Niektórzy pracodawcy próbują
np. ograniczyć ochronę trwałości stosunku pracy. Robią to na
przykład poprzez klauzulę mówiącą, że każda ze stron
umowy o pracę może natychmiastowo rozwiązać ją bez uzasadnienia,
za porozumieniem stron. Jednak w rozumieniu Kodeksu pracy, takie
rozwiązanie umowy nie jest rozwiązaniem za porozumieniem stron i
stawia pracownika w niekorzystnej sytuacji.
Dlatego
też taki punkt w umowie uważa się za nieważny. Pracodawca nie
może też np. zawrzeć zapisu pozbawiającego pracownika pensji na
czas przestoju. Zdarza się też, że w umowie zostanie umieszczony
zapis zobowiązujący pracownika do zapłacenia kary pieniężnej za
złożenie wypowiedzenia. W rzeczywistości wypowiedzenie umowy o
pracę (na warunkach przewidzianych przez prawo) jest opcją dostępną
zarówno dla pracodawcy jak i pracownika. Dlatego też
pracodawca nie może się domagać od zatrudnionego „opłaty” czy
też kary za wypowiedzenie umowy. Taki zapis w umowie również
jest nieważny.
Czasami
bywa, że w umowie o pracę zostanie zawarta klauzula dotycząca
potrącenia z wynagrodzenia bez wiedzy i zgody pracownika. Jak
wskazują przepisy- jest to niezgodne z prawem. Do potrącenia może
dojść tylko za zgodą pracownika i tylko na takie kwoty, jakie są
należne zakładowi pracy. Warto też wiedzieć, że pracodawca nie
może arbitralnie skrócić w umowie o pracę okresu
wypowiedzenia, który ma przecież chronić pracownika przed
nagłą utratą zatrudnienia.
Klauzule
niedozwolone naruszają nie tylko przepisy prawa, ale godzą także w
dobre stosunki między pracodawcą a pracownikiem. Trudno o udaną
współpracę, jeżeli jedna strona od początku opiera ją na
naginaniu prawa.
Mając
na uwadze powyższe informacje, osoby które stoją przed
możliwością podjęcia pracy powinny dokładnie zapoznać się z
dokumentami, które podpiszą. Warto także pamiętać, że
przypadki łamania postanowień Kodeksu pracy można zgłaszać do
Państwowej Inspekcji Pracy.
Źródło:
money.pl