Wartość
początkowa zakupionej maszyny to nie tylko cena zapłacona
sprzedawcy. Trzeba w niej uwzględnić także inne opłaty naliczone
do dnia przekazania do używania. Gdy nie ma możliwości ustalenia
ceny nabycia, wówczas konieczna jest wycena dokonana według
cen rynkowych.
Przedsiębiorca
nabywając środek trwały nie może z zasady kosztu zakupu rozliczyć
jednorazowo podatku. Konieczna jest amortyzacja, czyli stopniowe
zaliczenie wydatku do kosztów podatkowych, przez dokonywanie
tzw. odpisów amortyzacyjnych. Podstawą do ustalenia ich
wysokości jest wartość początkowa środka trwałego.
Środek
trwały to budynki, jak i maszyny, urządzenia, środki transportu,
ale też inne przedmioty. Decydującym jest przewidywany okres
używania i przeznaczenie na potrzeby prowadzonej działalności
gospodarczej. Jeśli zakupione rzeczy firma zamierza używać dłużej
niż rok, to będzie to środek trwały.
Ustalenie
wartości początkowej maszyny, wykorzystywanej w związku z
prowadzoną działalnością gospodarczą, stanowi kluczowy element w
przypadku rozliczania w czasie kosztu poniesionego w związku z
odpłatnym nabyciem składnika majątku. Stanowi bowiem wielkość,
na podstawie której ustala się kwoty odpisów
amortyzacyjnych, zaliczanych do kosztów podatkowych.
Maszyny
i inne urządzenia to wykorzystywane przez podatnika na potrzeby
związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą,
środki trwałe stanowiące nabytą własność lub współwłasność
kompletną, jak również zdatną do użytku w dniu przyjęcia
do używania. Ponadto przewidywany okres używania środków
trwałych winien być dłuższy niż rok.
Za
wartość początkową środka trwałego, nabytego w drodze zakupu,
uważa się z zasady cenę jego nabycia. Warto w tym miejscu
przypomnieć, iż cena nabycia to wskazana na dokumencie sprzedaży
kwota należna zbywcy, powiększona o koszty związane z transakcją
zakupu, naliczone do przekazania środka trwałego do używania.
Można
zatem powiedzieć, iż cena nabycia stanowi sumę kwoty wykazanej na
fakturze i sumy dodatkowych wydatków, towarzyszących zawartej
transakcji, takich jak np. koszty transportu, załadunku i wyładunku,
ubezpieczenia w drodze, montażu, instalacji, opłat notarialnych,
skarbowych i innych, odsetek oraz prowizji. Ponadto, w przypadku
importu cena nabycia obejmuje dodatkowo opłacone cło, jak również
podatek akcyzowy od importu składników majątku.
Podatnik
powinien jednak pamiętać, że kwota ta podlega pomniejszeniu o
wartość podatku od towarów i usług, pod warunkiem że
nabywcy przysługiwało prawo do obniżenia wartości podatku
należnego o podatek naliczony albo zwrotu różnicy podatku.
Sytuacja
komplikuje się w momencie, gdy ustalenie ceny nabycia środków
trwałych czy też ich części, nabytych przez podatników
przed dniem założenia ewidencji lub sporządzenia stosownego wykazu
składników majątku firmy, jest niemożliwe.
W
takim przypadku, wartość początkową tychże środków z
zasady przyjmuje się w wysokości wynikającej z wyceny dokonanej
przez przedsiębiorcę, z uwzględnieniem cen rynkowych środków
trwałych tego samego rodzaju z grudnia roku poprzedzającego rok
założenia ewidencji lub sporządzenia wykazu a także stanu i
stopnia ich zużycia.
Oznacza
to, iż ustalenie wartości początkowej maszyny nabytej w drodze
transakcji zakupu na podstawie wyceny dokonanej przez przedsiębiorcę
jest dopuszczalna jedynie w przypadku, gdy nie można ustalić jego
ceny nabycia.
Gdy
nabyty środek trwały stanowi współwłasność
przedsiębiorcy, wartość początkową ustala się w proporcji jego
wartości adekwatnej do udziału we własności zakupionej maszyny
albo innego środka trwałego.
Wyjątek
od tej zasady stanowią środki trwałe, stanowiące wspólność
majątkową małżonków, chyba że są wykorzystywane w
działalności gospodarczej prowadzonej odrębnie, zarówno
przez męża jak i żonę.
Źródło:
GP