Kara
umowna stanowi dla wierzyciela zabezpieczenie na wypadek
niewywiązania się kontrahenta z przedmiotu zawartej umowy. Choć
jest to forma odszkodowania, to wypłata kwoty z tytułu kary
umownej, skutkuje powstaniem obowiązku na gruncie PIT i
koniecznością rozliczenia otrzymanej wartości razem z innymi
przychodami z działalności gospodarczej.
Klauzula
kary umownej to istotny punkt umów zawieranych z wykonawcami
różnego rodzaju zleceń, jak chociażby prac remontowych, czy
też budowlanych. Stanowi bowiem dla odbiorcy usługi zabezpieczenie
na wypadek niewywiązania się kontrahenta z przedmiotu zawartej
umowy w wyznaczonym terminie lub niewłaściwego wykonania zlecenia.
Kodeks
cywilny przewiduje, że zawierając umowę można zastrzec, iż
naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego
wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę
określonej sumy, czyli kary umownej.
Kara
umowna to wartość pieniężna określona w umowie, wypłacana
wierzycielowi w razie niewykonania lub nienależytego wykonania
zobowiązania, bez względu na wysokość poniesionej szkody.
Kwota
otrzymana z tytułu kary umownej nie pozostaje jednak obojętna
podatkowo. Dla przedsiębiorcy, który ją otrzymał stanowi
ona bowiem przychód z działalności gospodarczej, podlegający
opodatkowaniu PIT. Oznacza to, że wartość otrzymanego w ten sposób
odszkodowania należy doliczyć do pozostałych przychodów z
działalności gospodarczej i ustalić wysokość zobowiązania
zgodnie z wybraną formą opodatkowania.
Przedsiębiorca,
który opodatkowuje uzyskane przez siebie przychody w związku
z prowadzoną działalnością gospodarczą na zasadach właściwych
dla podatku liniowego, otrzymał środki pieniężne z tytułu kary
umownej. W takiej sytuacji otrzymana kwota z tego tytułu podlega
opodatkowaniu również 19-proc. podatkiem liniowym.
Ponadto
warto zaznaczyć, iż w przypadku kar umownych, w przeciwieństwie do
innych przychodów ze źródła, jakim jest działalność
gospodarcza, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania
środków pieniężnych. Oznacza to, że gdy kara umowna,
chociaż przewidziana w kontrakcie, nie zostanie jednak faktycznie
otrzymana, to przychód nie powstanie.
Co
więcej, w przypadku ewentualnej kompensaty wartości kary umownej z
kwoty należnej z tytułu wykonanej usługi, obowiązek odprowadzania
podatku dochodowego od osób fizycznych powstaje analogicznie w
chwili dokonania potrącenia stosownej kwoty, co zostało
potwierdzone w indywidualnej interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w
Poznaniu z 17.11.2008r. (nr I LPB1/415-659/08-2/IM).
Źródło:
GP