Aktualność "Rozliczenie zatrudnionych w ramach praktyki"
Realia
rynku pracy sprawiają, że coraz większa grupa studentów i
absolwentów decyduje się rozpocząć karierę zawodową od
praktyk. Z punktu widzenia prawa rodzimego, taka forma zatrudnienia
ma szczególny status.
Status
praktykanta przysługuje jedynie tym osobom, które spełniają
wymogi przewidziane przez Ustawę o praktykach absolwenckich. Otóż
w rozumieniu tego aktu prawnego, praktykantem jest osoba, która:
nie przekroczyła 30. roku życia
ukończyła przynajmniej gimnazjum
chce uzyskać umiejętności oraz doświadczenie przydatne w
przyszłej pracy.
Według
przepisów, posiadanie statusu praktykanta jest niezależne od
okresu, który minął od chwili ukończenia danej szkoły lub
uczelni wyższej. Wystarczy, że praktykant ma mniej niż 30 lat.
Warto
pamiętać, że polskie prawo dopuszcza możliwość odpłatnego
zatrudnienia praktykanta. Kwota wypłacana takiej osobie nie może
jednak przekroczyć dwukrotności minimalnego wynagrodzenia, które
zostało przewidziane na dany rok. Oznacza to, że w 2012r.
praktykant ma prawo maksymalnie zarobić 3000 zł brutto.
Wzrastającą
popularnością cieszą się tzw. praktyki zdalne. Ustawa mówiąca
o praktykach absolwenckich nie zawiera jednak żadnych zapisów,
które zabraniałyby oferowania praktyk w formie zdalnej.
Wszelkie
uzgodnienia pomiędzy stroną oferującą praktyki a praktykantem,
muszą mieć formę pisemnej umowy- ustne deklaracje nie są wiążące.
Przedsiębiorca sporządzający umowę praktyk powinien dopilnować,
aby znalazły się w niej następujące elementy:
rodzaj pracy, którą będzie wykonywał praktykant,
okres odbywania praktyki (nie może on przekroczyć trzech miesięcy)
tygodniowy wymiar czasu pracy
wysokość ewentualnego świadczenia pieniężnego.
Trzymiesięczny,
maksymalny czas trwania praktyk obowiązuje również wówczas,
gdy umowa została rozwiązana, a następnie zawarta ponownie.
Wówczas czas trwania praktyk w jednej firmie jest liczony
zbiorczo.
Rozwiązanie
umowy dotyczącej praktyk wymaga formy pisemnej. W przypadku, gdy
praktykant nie otrzymuje wynagrodzenia, dokonuje się ono ze skutkiem
natychmiastowym. W innym razie, obydwu stronom przysługuje 7- dniowy
okres wypowiedzenia.
Praktyki
może zorganizować zarówno osoba fizyczna (przedsiębiorca)
jak i osoba prawna (spółka prawa handlowego). Przyjęcie
praktykanta generuje następujące obowiązki:
zapewnienie bezpiecznych oraz higienicznych warunków nauki
zawodu- prace wymienione przez Ministra Pracy i Polityki Socjalnej
jako szczególnie niebezpieczne nie mogą być wykonywane w
ramach praktyk
wydanie odpowiednich środków ochrony indywidualnej (np.
odzieży roboczej), jeśli zachodzi taka potrzeba
przekazanie na wniosek osoby odbywającej praktyki pisemnego
potwierdzenia o rodzaju wykonywanej pracy oraz nabytych
umiejętnościach
Przedsiębiorca
musi również przestrzegać w stosunku do praktykanta
standardowych norm prawa pracy, które dotyczą m.in.:
równego traktowania i zakazu dyskryminacji
limitu czasu pracy (maksymalnie 8 godzin dziennie, 40 godzin
tygodniowo)
limitu godzin nadliczbowych (tygodniowy czas pracy wraz z godzinami
nadliczbowymi nie może przekraczać przeciętnie 48 godzin)
minimalnego odpoczynku dobowego oraz tygodniowego (odpowiednio 11
oraz 35 godzin)
wliczanej do czasu pracy przerwy (wynosi ona kwadrans, jeżeli
dobowy wymiar czasu pracy przekracza 6 godzin)
Umowa
dla praktykanta, która nie przewiduje wynagrodzenia, niekiedy
bywa mylnie kwalifikowana jako nieodpłatne świadczenie. Pod tym
pojęciem zwykle rozumie się zdarzenia gospodarcze, które
przyczyniają się do uzyskania przez przedsiębiorcę konkretnej
korzyści finansowej w sposób nieodpłatny lub częściowo
odpłatny. Oznacza to, że nie ponosi on całości lub części
kosztów lub innych ekwiwalentnych świadczeń na rzecz
świadczeniodawcy.
Obowiązujące
prawo podatkowe stanowi, że wartość zaświadczeń otrzymanych
nieodpłatnie (w tym pracy) stanowi przychód podatkowy
przedsiębiorcy. Powinien on zostać zaewidencjonowany w kolumnie
numer 8 KPiR.
Przedsiębiorcy
dość często zastanawiają się, czy zatrudnienie praktykanta wiąże
się z obowiązkiem płacenia składek ZUS z tytułu ubezpieczenia
społecznego lub zdrowotnego. Ten aspekt może budzić wątpliwości
zwłaszcza, gdy osoba podejmująca praktyki otrzymuje wynagrodzenie.
Okazuje się jednak, że niezależnie od przewidywanej formy
wzajemnych rozliczeń, nie trzeba odprowadzać składek ZUS za
praktykanta, pod warunkiem że praktyka spełnia ustawowe wymogi.
Należy jednak pamiętać, że wynagrodzenie dla praktykanta wiąże
się z koniecznością opłacania podatku dochodowego. Wpłaca się
go w formie miesięcznych zaliczek.