Aktualność "Fiskus nie zdradzi tajemnicy podatkowej adwokatowi"
Akta
podatkowe są objęte tajemnicą skarbową, co w konsekwencji
skutkuje ściśle kontrolowanym dostępem do ich zawartości. Wgląd
do dokumentacji skarbowej, niezawierającej przy tym informacji
bankowej, posiadają tylko nieliczni, do których nie zalicza się
adwokatów reprezentujących np. kontrahentów przedsiębiorcy.
Tajemnica
skarbowa obejmuje większość informacji zawartych w dokumentacji
podatkowej. Dotyczy to zarówno indywidualnych danych zawartych w
składanych przez podatników deklaracjach podatkowych, jak również
różnego rodzaju akt dokumentujących nie tylko przeprowadzane
postępowania podatkowe, ale także np. czynności sprawdzające, czy
kontrolę podatkową.
Istotnym
wydaje się również, aby zaznaczyć, że najpilniej strzeżoną
tajemnicą są informacje bankowe, do których dostęp mają naprawdę
nieliczni. Ponadto, te informacje, po ich wykorzystaniu są wyłączane
na podstawie stosownej adnotacji z akt sprawy i przechowywane w
specjalnie przystosowanych do tego celu kasach, szafach pancernych
lub w urządzeniach służących ochronie informacji niejawnych o
klauzuli „poufne”, którym na podstawie odrębnych przepisów
przyznano certyfikaty lub świadectwa kwalifikacyjne.
Do
przestrzegania tajemnicy skarbowej są zobowiązani nie tylko
pracownicy urzędów skarbowych (izb skarbowych) czy odpowiednio
innych organów podatkowych, jak np. burmistrz, ale także osoby
odbywające np. staż lub praktykę w organach podatkowych. Warto w
tym miejscu zauważyć, że osoby te jako potwierdzenie, iż są
świadome ciążącego na nich obowiązku zachowania tajemnicy
skarbowej, składają na piśmie przyrzeczenia o zachowaniu
tajemnicy. Ponadto, należy podkreślić, że zachowanie tajemnicy
skarbowej obowiązuje również po ustaniu zatrudnienia, zakończeniu
stażu lub odbywanej praktyki zawodowej. Złamanie powyższej
tajemnicy grozi odpowiedzialnością karną.
Nie
oznacza to jednak, że do informacji objętych tajemnicą skarbową
nie uzyskają dostępu osoby trzecie. Ordynacja Podatkowa zawiera
całą listę instytucji, które mogą uzyskać dostęp do akt
podatkowych. Nie ma jednak wśród nich wymienionego adwokata. Nawet
w czasie trwającego postępowania, czy to na gruncie zawodowym czy
osobistym, adwokat strony przeciwnej nie uzyska samodzielnie dostępu
do informacji, jakie o podatniku posiada urząd skarbowy. Nie oznacza
to jednak, że nie będzie mógł zrobić tego pośrednio w ramach
wystąpienia z wnioskiem dowodowym do sądu. W takiej sytuacji,
jeżeli sąd uzna, że wniosek jest zasadny sam wystąpi do fiskusa z
żądaniem udzielenia informacji.
W
myśl artykułu 298 Ordynacji Podatkowej, akta niezawierające
informacji bankowych organy podatkowe udostępniają:
ministrowi
właściwemu do spraw finansów publicznych;
innym organom
podatkowym;
organom kontroli
skarbowej;
pracownikom wywiadu
skarbowego;
Najwyższej Izbie
Kontroli- w zakresie i na zasadach określonych w przepisach NIK;
sądowi,
prokuratorowi, a także upoważnionym pisemnie przez prokuratora
funkcjonariuszom policji lub Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego-
w związku z toczącym się postępowaniem;
Agencji
Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Służbie Kontrwywiadu Wojskowego,
Agencji Wywiadu, Służbie Wywiadu Wojskowego, Centralnemu Biuru
Antykorupcyjnemu, Policji, Żandarmerii Wojskowej, Straży
Granicznej, Służbie Więziennej, Biuru Ochrony Rządu i ich
posiadającym pisemne upoważnienie funkcjonariuszom lub żołnierzom
w zakresie niezbędnym do przeprowadzenia postępowania
sprawdzającego na podstawie przepisów o ochronie informacji
niejawnych;
Szefowi Centralnego
Biura Antykorupcyjnego, jeżeli jest to konieczne dla skutecznego
zapobieżenia przestępstwom lub ich wykrycia albo ustalenia
sprawców i uzyskania dowodów;
biegłym powołanym
w toku postępowania podatkowego lub kontroli podatkowej- w zakresie
określonym przez organ podatkowy;
wojewodzie i Szefowi
Urzędu do Spraw Cudzoziemców- w zakresie prowadzonych postępowań
dotyczących legalizacji pobytu cudzoziemców na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej;
Prokuratorii
Generalnej Skarbu Państwa- w związku z prowadzonym postępowaniem
oraz wydawaniem opinii prawnej;
organom nadzoru
górniczego- w celu weryfikacji pomiaru ilości urobku rudy miedzi w
rozumieniu przepisów ustawy z dnia 2 marca 2012r. o podatku od
wydobycia niektórych kopalin;
innym organom- w
przypadkach i na zasadach określonych w odrębnych ustawach oraz
ratyfikowanych umowach międzynarodowych, których stroną jest
Rzeczpospolita Polska.