Aktualność "Podatek od spadków i darowizn: Lepiej nie płacić podatku za zmarłego"
Jeżeli podatnik dobrowolnie zapłaci długi spadkodawcy, to nie odejmie tej kwoty przy obliczaniu podatku od spadków. Taki wyrok wydał NSA w sprawie podatnika, który z własnej woli zapłacił PIT za ojca, który zmarł w 2007r. (wyrok z 23 lutego 2012 r., sygn. akt II FSK 1653/10). Syn wpłacił na konto urzędu 361 tys. zł zaległego podatku, a następnie odliczył tę kwotę przy wypełnianiu deklaracji spadkowej SD-3. Wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych po zmarłym została określona na blisko 550 tys. zł.

Naczelnik urzędu skarbowego zakwestionował to rozliczenie i ustalił wyższą podstawę opodatkowania, nie uwzględniając zapłaconego PIT za zmarłego. Podatnikowi nie pomogło odwołanie do dyrektora izby skarbowej, według fiskusa do spadku nie należą obowiązki o charakterze publicznoprawnym, czyli zobowiązanie podatkowe spadkodawcy, i dlatego syn nie może odliczyć kwoty PIT zapłaconej za zmarłego ojca.

W ocenie NSA zapłata przez spadkobiercę podatków zmarłego nie ma żadnego wpływu na wysokość podstawy opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn. Sąd uznał, że żaden przepis ani Ordynacji podatkowej, ani ustawy o podatku od spadków i darowizn nie nakłada na spadkobiercę obowiązku samodzielnego obliczenia zobowiązania za długi podatkowe spadkodawcy. Bez znaczenia jest również to, czy spadkobierca płaci podatki spadkodawcy jeszcze przed wydaniem decyzji określającej jego odpowiedzialność, czy już po doręczeniu mu tej decyzji.

Eksperci nie do końca zgadzają się z tym rozstrzygnięciem.

Niektórzy twierdzą, że takie stanowisko sądu jest sprzeczne z zasadą opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn czystego, czyli realnego przyrostu majątku u podatnika nabywającego spadek.

Pojęcie długów i ciężarów podlegających odliczeniu od wartości dziedziczonych rzeczy i praw jest bardzo pojemne i powinno obejmować również kwoty podatków spadkodawcy uiszczanych przez spadkobiercę. Jest to wynikiem tego, że spadkobierca powinien płacić podatek od spadków i darowizn w takiej samej wysokości bez względu na to, czy zobowiązania podatkowe spadkodawcy zostały zapłacone jeszcze za jego życia, czy już po jego śmierci.

Tymczasem gdyby spadkodawca zdążył jeszcze zapłacić swoje podatki, wówczas wartość spadku podlegającego opodatkowaniu byłaby niewątpliwie niższa. Moment zapłaty zobowiązań podatkowych, jeszcze przed śmiercią spadkodawcy albo już po, nie powinien mieć wpływu na wysokość podatku od spadków i darowizn.

Oznacza to, że zapłata przez spadkobiercę należności podatkowych spadkodawcy niewątpliwie zmniejsza wartość odziedziczonego spadku. Spadkobierca, przyjmując spadek, nie może się bowiem uchylić od odpowiedzialności za zobowiązania podatkowe spadkodawcy. Ich zapłata jest niewątpliwym obciążeniem związanym bezpośrednio z nabyciem spadku.

W razie utrwalenia się niekorzystnego stanowiska NSA, świadczyłoby to o niekonstytucyjności przepisów dotyczących podstawy opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn lub względnie o niekonstytucyjnej praktyce w zakresie ich wykładni.

Lepiej zatem nie płacić dobrowolnie podatków za zmarłego. Procedura jest bowiem taka, że na podstawie notarialnego poświadczenia dziedziczenia albo postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku organ podatkowy wyda decyzję dotyczącą zaległych zobowiązań określającą odpowiedzialność spadkobierców.

Przed zakończeniem postępowania, decyzję ustalające odpowiedzialność spadkobierców nie mogą zostać wydane, ponieważ osoby spadkobierców nie będą znane organowi podatkowemu.

Należy więc zawsze zaczekać na doręczenie decyzji organu, z której będzie wynikała wysokość podatku do zapłaty. Tak będzie w przypadku każdego podatku, w tym np. podatku od nieruchomości odziedziczonej po zmarłym.

Jeśli decyzja zostanie wydana bezpodstawnie lub określona w niej kwota podatku będzie zdaniem spadkobiercy nieprawidłowa, spadkobierca może złożyć od niej odwołanie i następnie zaskarżyć ją do sądu.

Podatnicy dziedziczący majątek po zmarłym, powinni również pamiętać o tym, że odpowiedzialności za zobowiązania podatkowe spadkodawcy stosuje się przepisy kodeksu cywilnego o przyjęciu i odrzuceniu spadku oraz o odpowiedzialności za długi spadkowe.

Z tej odpowiedzialności wyłącza odrzucenie spadku. Spadkobierca może też przyjąć spadek z dobrodziejstwem inwentarza, co skutkuje tym, że ponosi odpowiedzialność tylko do wartości ustalonej w inwentarzu stanu czynnego spadku (aktywów), Ważne jest to, aby spadkobierca złożył oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku w ciągu 6 miesięcy od dnia, w którym dowiedział się, że dziedziczy po zmarłym. Brak takiego oświadczenia jest jednoznaczny z prostym przyjęciem spadku, a więc pełną odpowiedzialnością za zobowiązania podatkowe spadkodawcy.

Czy i kiedy zostanie wydana decyzja organu podatkowego o odpowiedzialności poszczególnych spadkobierców, nie ma tak naprawdę znaczenia. Czas oczekiwania na decyzję nie powoduje bowiem narastania odsetek, ponieważ odsetki za zwłokę od zaległości podatkowych spadkodawcy są naliczane do dnia otwarcia spadku, czyli śmierci spadkodawcy.

Źródło: GP

DATA PUBLIKACJI: 2012-05-14 » Posostałe aktualności
podatki
fax (61) 850 13 61
tel. (61) 852 85 06
Kancelaria Doradcy Podatkowego NI&KU :: Poznań: : VAT :: PIT :: CIT :: Podatki :: ZUS-y :: Kadry :: Płace :: Obsługa Księgowa :: Doradztwo :: Porady
Powered by mAdmin & mDoradca
Projekt i wykonanie BerMar multimedia