Ustawa
o podatkach i opłatach lokalnych nie określa jednoznacznie momentu
powstania obowiązku podatkowego w przypadku zakupu nowo wybudowanego
budynku. Podatnicy mają wątpliwości czy w tym przypadku obowiązek
podatkowy powstanie od pierwszego dnia miesiąca następującego po
miesiącu, w którym zakupiono budynek, czy odpowiednio od 1 stycznia
następnego roku podatkowego.
Zgodnie
z art.6 ust.1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych zasadniczo
obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości powstaje od
pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym
powstały okoliczności uzasadniające powstanie obowiązku w podatku
od nieruchomości. Jedną z tych okoliczności jest np. nabycie prawa
własności do budynku lub budowli. Przewidziano jednak wyjątki od
ogólnej zasady. Otóż jeżeli okolicznością, która warunkuje
obowiązek podatkowy jest istnienie budowli albo budynku lub ich
części, obowiązek podatkowy powstaje dopiero z dniem 1 stycznia
roku następującego po roku, w którym budowa została zakończona,
albo w którym rozpoczęto użytkowanie budowli albo budynku lub ich
części przed ich ostatecznym wykończeniem (art. 6 ust. 2).
W odniesieniu do nowych budynków
przewidziano zatem tzw. wakacje podatkowe. Odpowiednio do 1 stycznia
następnego roku, nie powstaje obowiązek podatkowy, a tym samym
obowiązek zapłaty podatku. W tym miejscu powstaje pytanie, czy ze
wspomnianych „wakacji podatkowych” skorzysta również podatnik,
który nabędzie nową, wybudowaną nieruchomość.
To
zagadnienie stanowiło przedmiot sporów w doktrynie. Z jednej strony
wysuwano twierdzenie, że w przypadku nabycia nowego budynku albo
budowli mamy do czynienia z okolicznością, która wpływa na
powstanie obowiązku podatkowego w trakcie roku. Odpowiednio
zastosowanie znajdzie zatem regulacja art.6 ust.1. Ponadto wskazuje
się, że nabywca nieruchomości nie jest podmiotem, który wybudował
budynek. W kontekście podatnika nie można mówić o nowym,
wybudowanym budynku, który będzie podlegał opodatkowaniu od 1
stycznia następnego roku.
Z
drugiej strony podkreśla się, że art.6 ust.2 nie wprowadza
kryterium podmiotowego. Ustawodawca określił wyłącznie warunki
jakie musi spełnić nieruchomość, a tym samym odniósł się do
kryterium przedmiotowego. Obowiązek podatkowy powstanie od 1
stycznia następnego roku , jeśli okolicznością powstania
obowiązku podatkowego jest istnienie nieruchomości. Zatem
ustawodawca nie zastrzegł, że niniejsza forma opodatkowania
znajdzie zastosowanie wyłącznie dla podatników, którzy wybudowali
budynek albo budowlę. Niezależnie od tego czy podatnikiem dla
nowych budynków jest podmiot, który go wybudował czy też
późniejszy nabywca budynku, obowiązek podatkowy powstaje dopiero w
następnym roku podatkowym.
Warto
przywołać tutaj wyrok WSA w Białymstoku z dnia 29 lutego 2012r.,
sygn. akt I SA/Bk 15/12. Sąd dokonując wykładni językowej art.6
ust.2 stwierdził że:
Zapis
istnienie budynku wskazuje na to, że ustawodawca hipotezą omawianej
normy prawnej objął element o charakterze przedmiotowym. Trudno
doszukać się w tym uregulowaniu kryterium podmiotowego, które
różnicowałoby sytuację podatników ze względu na sposób wejścia
we własność lub posiadanie budynku (budowli)- wybudowanie albo
nabycie. Odmienna wykładnia art. 6 ust.2 u.p.o.l. Prowadziłoby do
tego, że ustalenie momentu powstania obowiązku podatkowego
następowałoby w sposób niewyrażony w ustawie oraz taki, którego
zwykły podatnik nie byłby w stanie sam wyprowadzić z przepisów
prawa.
Z
kolei z wykładni systemowej wynika, że na podstawie ustawy nie jest
możliwe odmienne traktowanie podmiotów, które wybudowały
nieruchomość oraz nabywców tych nieruchomości. WSA zwrócił
uwagę na to, że celem omawianego przepisu jest ustanowienie
późniejszego momentu powstania obowiązku podatkowego w odniesieniu
do nowych budynków, niezależnie od tego kto jest podatnikiem
podatku (w oderwaniu od kryterium podmiotowego).
Wykładnia
językowa, systemowa jak i celowościowa prowadzą do wniosku, że w
odniesieniu do nowych budynków obowiązek podatkowy powstaje od dnia
1 stycznia następnego roku podatkowego bez względu na to czy
podatnikiem podatku od nieruchomości jest nabywca budynku czy
podmiot, który go wybudował.
Źródło:
money.pl