Kwotę
podlegającą odliczeniu stanowi kwota VAT wykazana w otrzymanej
przez przedsiębiorcę fakturze potwierdzającej nabycie towaru lub
usługi. Odliczenie powinno nastąpić w terminie i na zasadach
wskazanych w ustawie o VAT (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 177, poz.
1054 z późn. zm.).
Przedsiębiorca,
który zapomniał odliczyć VAT, ma prawo w ciągu pięciu lat
złożyć korektę wcześniej wypełnionej deklaracji podatkowej.
Zasadą
jest, że prawo do odliczenia podatku powstaje w rozliczeniu na
okres, w którym przedsiębiorca otrzymał fakturę.
Co
ważne, w przypadku otrzymania faktury dokumentującej dostawę
towarów lub świadczenie usług (o ile nie jest to faktura
zaliczkowa), przed nabyciem prawa do rozporządzania towarem jako
właściciel albo przed wykonaniem usługi (a zatem w przypadku
otrzymania faktury wystawionej przedwcześnie)- prawo do obniżenia
kwoty podatku należnego powstaje z chwilą nabycia prawa do
rozporządzenia towarem lub z chwilą wykonania usługi. Znaczy to,
że prawo do odliczenia VAT powstaje dopiero, gdy transakcja
udokumentowana fakturą faktycznie zostanie zakończona.
Ustawodawca
przewidział również sytuację, gdy jest możliwe odliczenie
podatku, nawet jeśli nie dokonano jeszcze dostawy towarów lub nie
wykonano usługi. Odnosi się to do enumeratywnie wymienionych w
ustawie o VAT transakcji (m.in. nabycie mediów, usług
transportowych, spedycyjnych, budowlanych, ochrony osób i mienia,
najmu, leasingu i podobnych, nabycie praw i licencji).
Tyczy
się to również przypadków, gdy nabycie prawa do dysponowania
towarem jak właściciel lub wykonanie usługi nastąpi przed upływem
terminu do złożenia deklaracji podatkowej, w której zostanie
obniżona kwota podatku należnego o podatek naliczony wynikający z
otrzymanej faktury.
Wyjątkowo
jest możliwe odliczenie VAT, nawet jeśli nie dokonano dostawy
towarów lub nie wykonano usługi.
Od
zasady, zgodnie z którą prawo do odliczenia podatku powstaje z
chwilą otrzymania faktury, ustawa o VAT przewiduje wiele wyjątków.
Przykładem jest nabycie energii elektrycznej, usług
telekomunikacyjnych oraz komunalnych. Prawo do odliczenia powstaje za
okres, w którym przypada termin płatności.
Zatem
niezależnie od okresu otrzymania faktury, przesądzający do
prawidłowego ustalenia momentu odliczenia będzie termin określonej
płatności. Owy termin powinien być określony w umowie zawartej
pomiędzy stronami, co pozwala im swobodnie go kształtować.
W
sytuacji gdy treść otrzymanej faktury wskazuje na inny moment
zapłaty niż umowa, należy przyjąć, że wiążący dla stron jest
termin wskazany w umowie. Szczególne zasady stosuje się również w
przypadku importu usług, dostawy towarów, dla której podatnikiem
jest nabywca oraz wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów. Prawo do
odliczenia powstaje w okresie, w którym powstał obowiązek
podatkowy z tytułu danej umowy.
To
rozwiązanie powoduje, że wymienione transakcje są neutralne na
gruncie VAT, gdyż nabywca będący również w tych okolicznościach
zobowiązany do rozliczenia podatku należnego, w tym samym okresie
rozliczeniowym dokonuje odliczenia podatku.
Podatnik
ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku
naliczonego w terminach wskazanych powyżej, jak również w
deklaracjach składanych za jeden z dwóch następnych okresów
rozliczeniowych (po okresie, w którym powstało prawo do
odliczenia).
Wyjątki
dotyczą m.in. nabycia mediów, usług transportowych, spedycyjnych,
budowlanych, ochrony osób i mienia, najmu, leasingu, nabycia praw i
licencji.
Możliwość
takiego przesunięcia jest istotna dla podatników, którzy mają
znaczne wahania w kwotach podatku do rozliczenia i chcieliby je
zminimalizować. Ponadto jeżeli podatnik nie odliczył VAT we
wskazanych terminach, może obniżyć kwotę podatku należnego przez
dokonanie korekty deklaracji podatkowej za okres, w którym wystąpiło
prawo do obniżenia podatku należnego, w ciągu 5 lat, licząc od
początku roku, w którym nastąpiło prawo do obniżenia.
Źródło:
GP