Aktualność "Rozliczenie opłaty za wyłączenie gruntu z produkcji rolnej"
Przedsiębiorcy
niejednokrotnie są zmuszeni do zmiany sposobu wykorzystywania
gruntów rolnych i leśnych. Jeśli na przykład przedsiębiorca
chciałby na takim gruncie zrealizować inwestycję, to musi zadbać
o dopełnienie wszystkich wymaganych prawem formalności. Jednym z
podstawowych warunków w tym zakresie jest zmiana przeznaczenia
gruntu i jego wyłączenie z produkcji rolnej lub leśnej.
Niedopełnienie tego obowiązku wiąże się z nałożeniem przez
właściwy organ samorządowy opłaty sankcyjnej.
Jeśli wyłączenie nastąpiło na mocy decyzji odpowiedniego organu, wówczas przedsiębiorca jest obciążony roczną opłatą z tytułu użytkowania gruntów na cele nierolnicze. Pytanie zatem, jak te opłaty ująć w rozliczeniach podatkowych na gruncie ustaw o podatkach dochodowych.
Zgodnie z art. 28 ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych, w razie stwierdzenia, że grunty zostały wyłączone z produkcji niezgodnie z przepisami tej ustawy, sprawcy wyłączenia wyłączenia ustala się opłatę w wysokości dwukrotnej należności. Wysokość należności podwyższą się o 10 proc. w razie stwierdzenia, że grunty przeznaczone w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego na cele nierolnicze lub nieleśne zostały wyłączone z produkcji bez decyzji zezwalającej na takie wyłączenie. Zgodnie z art. 29 ustawy 1 powołanej ustawy opłaty, o których mowa w art. 28, nie mogą być wliczane do kosztów działalności osób, na które nałożono te opłaty.
Odpowiednio do brzmienia art. 4 pkt. 13 ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych przez opłatę roczną rozumie się opłatę roczną z tytułu użytkowania na cele nierolnicze lub nieleśne gruntów wyłączonych z produkcji, w wysokości 10 proc. należności, uiszczaną: w razie trwałego wyłączenia- przez 10 lat, a w przypadku nietrwałego wyłączenia- przez okres tego wyłączenia, nie dłużej jednak niż przez 20 lat od chwili wyłączenia tych gruntów z produkcji. Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych osoba, która uzyskała zezwolenie na wyłączenie gruntów z produkcji, jest obowiązana uiścić należność i opłaty roczne, a w odniesieniu do gruntów leśnych- także jednorazowe odszkodowanie w razie dokonania przedwczesnego wyrębu drzewostanu. Taki obowiązek powstaje od dnia faktycznego wyłączenia gruntów z produkcji.
Tym samym, roczna opłata stanowi opłatę, którą jest zobowiązany ponosić prowadzący działalność gospodarczą na terenach wyłączonych na mocy decyzji stosownego organu z terenów upraw rolnych. Ta opłata nie ma charakteru sankcyjnego, stanowi jedynie swego rodzaju rekompensatę za utratę powierzchni rolnych. O ile opłata taka ma związek z działalnością gospodarczą prowadzoną przez przedsiębiorcę może stanowić koszt uzyskania przychodów. Taki związek istnieje przykładowo, gdy na wyłączonych z uprawy rolnej gruntach podatnik prowadzi inwestycję, w toku której powstaje środek trwały w celu wykorzystywania go w działalności gospodarczej.
Przedmiotowa opłata nie została wymieniona w art. 16 ustawy o PDOP (art. 23 ustawy o PDOF) zawierającym katalog wydatków nie uznawanych za koszty uzyskania przychodu. W szczególności, opłata roczna nie stanowi wydatku na nabycie gruntu w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy o PDOP (art. 23 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o PDOF), gdyż jest związana ze zmianą sposobu wykorzystywania gruntów, a nie z przeniesieniem prawa własności gruntu.
Jednocześnie wartość opłaty z tytułu wyłączenia z produkcji rolnej gruntów stanowiących użytki rolne, zajęte w celu realizacji zadania inwestycyjnego nie powinna być uwzględniana w wartości wytworzenia środków trwałych ustalanej na podstawie art. 16g ust. 4 ustawy o PDOP (art. 22g ust. 4 ustawy o PDOF). Opłata ta nie zwiększa bowiem wartości nakładów inwestycyjnych- w świetle przepisów ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych wnosi się ją z tytułu użytkowania gruntów na cele nierolnicze, bez względu na to jaki cel nierolniczy zrealizowano- w związku z czym powinna zostać zaliczona do kosztów uzyskania przychodów w momencie jej poniesienia. Takie stanowisko prezentowane jest również w pismach organów podatkowych.
Należy zatem kwalifikować te opłaty w oparciu o zasady analogiczne jakie się stosuje w przypadku kosztów podatku od nieruchomości oraz opłaty za wieczyste użytkowanie dotyczące gruntów, na których są budowane środki trwałe. Zgodnie z linią orzeczniczą prezentowaną przez NSA, koszty podatku od nieruchomości oraz opłaty za wieczyste użytkowanie dotyczące gruntów, na których budowane są środki trwałe powinny zostać bezpośrednio odniesione w koszty uzyskania przychodów.
Podsumowując, do rozliczenia kosztów opłat za rocznych z tytułu użytkowania gruntów na cele nierolnicze będzie miał zastosowanie art. 15 ust. 4D ustawy o PDOP (art. 22 ust. 5c ustawy o PDOF). Zgodnie z tym przepisem, koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu z przekraczającego rok podatkowym a niemożliwe jest określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą. Co do zasady, podatnicy których rok podatkowy jest równy rokowi kalendarzowemu powinni rozpoznać koszty z tytułu opłaty rocznej w dacie poniesienia.
Źródło: money.pl
Jeśli wyłączenie nastąpiło na mocy decyzji odpowiedniego organu, wówczas przedsiębiorca jest obciążony roczną opłatą z tytułu użytkowania gruntów na cele nierolnicze. Pytanie zatem, jak te opłaty ująć w rozliczeniach podatkowych na gruncie ustaw o podatkach dochodowych.
Zgodnie z art. 28 ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych, w razie stwierdzenia, że grunty zostały wyłączone z produkcji niezgodnie z przepisami tej ustawy, sprawcy wyłączenia wyłączenia ustala się opłatę w wysokości dwukrotnej należności. Wysokość należności podwyższą się o 10 proc. w razie stwierdzenia, że grunty przeznaczone w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego na cele nierolnicze lub nieleśne zostały wyłączone z produkcji bez decyzji zezwalającej na takie wyłączenie. Zgodnie z art. 29 ustawy 1 powołanej ustawy opłaty, o których mowa w art. 28, nie mogą być wliczane do kosztów działalności osób, na które nałożono te opłaty.
Odpowiednio do brzmienia art. 4 pkt. 13 ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych przez opłatę roczną rozumie się opłatę roczną z tytułu użytkowania na cele nierolnicze lub nieleśne gruntów wyłączonych z produkcji, w wysokości 10 proc. należności, uiszczaną: w razie trwałego wyłączenia- przez 10 lat, a w przypadku nietrwałego wyłączenia- przez okres tego wyłączenia, nie dłużej jednak niż przez 20 lat od chwili wyłączenia tych gruntów z produkcji. Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych osoba, która uzyskała zezwolenie na wyłączenie gruntów z produkcji, jest obowiązana uiścić należność i opłaty roczne, a w odniesieniu do gruntów leśnych- także jednorazowe odszkodowanie w razie dokonania przedwczesnego wyrębu drzewostanu. Taki obowiązek powstaje od dnia faktycznego wyłączenia gruntów z produkcji.
Tym samym, roczna opłata stanowi opłatę, którą jest zobowiązany ponosić prowadzący działalność gospodarczą na terenach wyłączonych na mocy decyzji stosownego organu z terenów upraw rolnych. Ta opłata nie ma charakteru sankcyjnego, stanowi jedynie swego rodzaju rekompensatę za utratę powierzchni rolnych. O ile opłata taka ma związek z działalnością gospodarczą prowadzoną przez przedsiębiorcę może stanowić koszt uzyskania przychodów. Taki związek istnieje przykładowo, gdy na wyłączonych z uprawy rolnej gruntach podatnik prowadzi inwestycję, w toku której powstaje środek trwały w celu wykorzystywania go w działalności gospodarczej.
Przedmiotowa opłata nie została wymieniona w art. 16 ustawy o PDOP (art. 23 ustawy o PDOF) zawierającym katalog wydatków nie uznawanych za koszty uzyskania przychodu. W szczególności, opłata roczna nie stanowi wydatku na nabycie gruntu w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy o PDOP (art. 23 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o PDOF), gdyż jest związana ze zmianą sposobu wykorzystywania gruntów, a nie z przeniesieniem prawa własności gruntu.
Jednocześnie wartość opłaty z tytułu wyłączenia z produkcji rolnej gruntów stanowiących użytki rolne, zajęte w celu realizacji zadania inwestycyjnego nie powinna być uwzględniana w wartości wytworzenia środków trwałych ustalanej na podstawie art. 16g ust. 4 ustawy o PDOP (art. 22g ust. 4 ustawy o PDOF). Opłata ta nie zwiększa bowiem wartości nakładów inwestycyjnych- w świetle przepisów ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych wnosi się ją z tytułu użytkowania gruntów na cele nierolnicze, bez względu na to jaki cel nierolniczy zrealizowano- w związku z czym powinna zostać zaliczona do kosztów uzyskania przychodów w momencie jej poniesienia. Takie stanowisko prezentowane jest również w pismach organów podatkowych.
Należy zatem kwalifikować te opłaty w oparciu o zasady analogiczne jakie się stosuje w przypadku kosztów podatku od nieruchomości oraz opłaty za wieczyste użytkowanie dotyczące gruntów, na których są budowane środki trwałe. Zgodnie z linią orzeczniczą prezentowaną przez NSA, koszty podatku od nieruchomości oraz opłaty za wieczyste użytkowanie dotyczące gruntów, na których budowane są środki trwałe powinny zostać bezpośrednio odniesione w koszty uzyskania przychodów.
Podsumowując, do rozliczenia kosztów opłat za rocznych z tytułu użytkowania gruntów na cele nierolnicze będzie miał zastosowanie art. 15 ust. 4D ustawy o PDOP (art. 22 ust. 5c ustawy o PDOF). Zgodnie z tym przepisem, koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu z przekraczającego rok podatkowym a niemożliwe jest określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą. Co do zasady, podatnicy których rok podatkowy jest równy rokowi kalendarzowemu powinni rozpoznać koszty z tytułu opłaty rocznej w dacie poniesienia.
Źródło: money.pl
Facebook
Śledzik
Wykop
