Osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym na mocy ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia jej zaprzestania (z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone). Istnieją jednak wyjątki.
W przepisach podatkowych przewidziano jednak sytuacje, w których prowadzenie pozarolniczej działalności nie rodzi dla przedsiębiorców obowiązku odprowadzania składek.
W wielu przypadkach prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej nie jest jedynym tytułem do objęcia ubezpieczeniami społecznymi. Bywa jednym z dwóch lub nawet kilku takich tytułów. Najprawdopodobniej najczęściej spotykanym przykładem ich zbiegu jest jednoczesne pozostawanie w stosunku pracy przez przedsiębiorcę.
Osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą, będąca jednocześnie zatrudniona na podstawie umowy o pracę, korzysta ze zwolnienia z opłacania obowiązkowych składek na ubezpieczenie społeczne z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej, jeśli spełnia następujący warunek: podstawa wymiaru składek pochodzących ze stosunku pracy w przeliczeniu na okres miesiąca jest równa bądź wyższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę (od 1 stycznia 2011 r. kwota minimalnego wynagrodzenia wynosi 1 386,00 zł, a w pierwszym roku pracy – 1 108,80 zł).
Przeliczeniu podlega podstawa wymiaru składek odprowadzanych na podstawie umowy o pracę niższa niż minimalne wynagrodzenie, w sytuacji gdy praca jest rozpoczynana w trakcie miesiąca lub dana osoba przebywa na zwolnieniu lekarskim. Nie jest natomiast przeliczana podstawa wymiaru składek, jeżeli umowa o pracę zawarta jest na niepełny wymiar czasu, a wynagrodzenie zostało ustalone w wysokości niższej od minimalnego wynagrodzenia.
Pobieranie zasiłku macierzyńskiego lub zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego to kolejna sytuacja, w której następuje zbieg tytułów ubezpieczeń. Od 1 września 2009 r. w okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego przy prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej, osoba ją prowadząca jest zwolniona z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Podlega ona obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu z tytułu pobierania zasiłku macierzyńskiego (zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego).
Prowadzenie pozarolniczej działalności przez osobę mającą ustalone prawo do emerytury nie rodzi dla niej tytułu do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych. Przedsiębiorca, który ma ustalone prawo do emerytury, podlega ubezpieczeniom społecznym na zasadzie dobrowolności.
Przepisy ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej dają prawo zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej tym przedsiębiorcom, którzy nie zatrudniają pracowników. Działalność może być zawieszona na czas nie krótszy niż miesiąc i nie dłuższy niż 24 miesiące. Zgodnie z ustawą z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych w okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej ustaje obowiązek ubezpieczeń społecznych. Przedsiębiorca jest wówczas zwolniony z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od dnia, w którym rozpoczyna się zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej, do dnia poprzedzającego termin jej wznowienia.
Źródło: money.pl